انواع کامپوزیت دندان که باید بشناسید!

انواع کامپوزیت دندان و شناخت آن ها برای دندانپزشکان و بیماران اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا انتخاب صحیح نوع کامپوزیت می‌تواند بهبود قابل توجهی در نتایج درمانی و زیبایی ایجاد کند. با آگاهی از تفاوت‌ها و مزایای هر نوع کامپوزیت، دندانپزشکان می‌توانند بهترین مواد را برای هر مورد خاص انتخاب کنند، که این امر منجر به افزایش دوام ترمیم‌ها، بهبود نتایج زیبایی و کاهش هزینه‌های اضافی می‌شود. به علاوه، بیماران نیز با داشتن اطلاعات کافی می‌توانند تصمیمات آگاهانه‌ تری بگیرند و از نتایج درمان خود رضایت بیشتری داشته باشند.

انواع کامپوزیت دندان بر اساس اندازه ذرات

کامپوزیت‌های دندان بر اساس اندازه ذرات به چند دسته تقسیم می‌شوند. در ادامه انواع مختلف کامپوزیت دندان بر اساس اندازه ذرات آورده شده است:

• کامپوزیت‌ های ماکروفیل (Macrofilled Composites): این نوع کامپوزیت‌ ها دارای ذرات بزرگی به اندازه 10 تا 50 میکرون هستند. به دلیل اندازه بزرگ ذرات، مقاومت بالایی دارند اما پرداخت و پولیش آنها سخت‌ تر است و سطوحی زبرتر ایجاد می‌کنند.

• کامپوزیت‌ های میکروفیل (Microfilled Composites): این کامپوزیت‌ ها دارای ذرات ریزتری به اندازه 0.01 تا 0.1 میکرون هستند. مزیت اصلی این نوع کامپوزیت‌ها، قابلیت پرداخت و پولیش عالی آنها است که منجر به سطوحی صاف و براق می‌شود. با این حال، ممکن است مقاومت کمتری نسبت به کامپوزیت‌های ماکروفیل داشته باشند.

• کامپوزیت‌ های هیبرید (Hybrid Composites): این نوع کامپوزیت‌ ها ترکیبی از ذرات ماکروفیل و میکروفیل هستند که اندازه ذرات آن‌ها بین 0.01 تا 3 میکرون است. این ترکیب باعث می‌ شود که این نوع کامپوزیت‌ ها تعادلی بین مقاومت و قابلیت پولیش داشته باشند و به همین دلیل برای کاربردهای مختلف در دندانپزشکی مناسب هستند.

• کامپوزیت‌ های نانوفیل (Nanofilled Composites): این کامپوزیت‌ ها شامل ذرات نانو به اندازه 0.005 تا 0.01 میکرون هستند. استفاده از ذرات نانو باعث می‌شود که این کامپوزیت‌ها قابلیت پرداخت و پولیش بسیار خوبی داشته باشند و همچنین مقاومت مکانیکی بالایی نیز داشته باشند.

• کامپوزیت‌ های نانوهیبرید (Nanohybrid Composites): این دسته ترکیبی از ذرات نانو و ذرات هیبرید هستند که اندازه ذرات آن‌ها بین 0.005 تا 0.01 میکرون (نانوفیل) و تا 1 میکرون (ذرات هیبرید) است. این نوع کامپوزیت‌ ها سعی در ایجاد تعادلی بین مقاومت بالا و سطح صاف دارند و برای استفاده در انواع ترمیم‌ های دندانی مناسب هستند.

انواع کامپوزیت بر اساس کاربرد

کامپوزیت‌ های دندان بر اساس کاربردها و ویژگی هایی که از آن ها مصرف می شود، به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که در ادامه هر یک از این دسته‌ ها توضیح داده شده‌ اند:

کامپوزیت‌ های جهانی (Universal Composites)

این کامپوزیت‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که برای ترمیم‌های دندان‌های قدامی و خلفی مناسب باشند. آن‌ها تعادلی بین زیبایی و مقاومت دارند و برای کاربردهای عمومی در دندانپزشکی استفاده می‌ شوند. قابلیت استفاده در موقعیت‌های مختلف، تطابق رنگ خوب با دندان‌های طبیعی، مقاومت مکانیکی مناسب را نیز دارند.

✅ از مهم ترین کاربردهای آن ها نیز می توان به ترمیم‌های کلاس I تا کلاس V، ترمیم‌های مستقیم و غیرمستقیم اشاره نمود.

کامپوزیت‌ های مایع (Flowable Composites)

این کامپوزیت‌ها دارای ویسکوزیته کمتری هستند و به صورت مایع‌تری قابل استفاده‌اند. این ویژگی باعث می‌شود که به راحتی در نواحی کوچک و حفره‌های ریز جریان یابند. سهولت در کاربرد، پر کردن شکاف‌ها و ترک‌های کوچک، استفاده به عنوان لاینر یا پایه برای ترمیم‌های بزرگتر از مهم ترین ویژگی آن ها است.

✅ از این نوع کامپوزیت ها می توان برای ترمیم‌های کوچک، پر کردن حفره‌های ریز و فرورفتگی‌ها، پوشاندن نواحی زیرین ترمیم‌ها، به عنوان سیلانت شیار و فرورفتگی‌ ها استفاده کرد.

کامپوزیت‌ های بسته‌ بندی شده (Packable Composites)

این کامپوزیت‌ها دارای ویسکوزیته بالاتری هستند و برای پر کردن حفره‌ های بزرگتر و مناطقی که نیاز به فشار بیشتری دارند مناسب‌ اند. آن‌ها به خوبی در حفره‌های دندانی جا می‌گیرند و مقاومت بالایی دارند. قابلیت تحمل فشارهای جویدن، شکل‌دهی آسان، کاهش انقباض حین سخت شدن برجسته ترین ویژگی آن ها است.

✅ برای ترمیم‌های کلاس I و II، ترمیم‌های دندان‌های خلفی که نیاز به مقاومت بالایی دارند، نواحی با دسترسی دشوار و نیازمند پر کردن کامل می توان از این دسته استفاده نمود.

انواع کامپوزیت دندان بر حسب برند

کامپوزیت‌های دندان بر حسب برند به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و هر برند ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارد. در ادامه به برخی از برندهای معروف کامپوزیت دندان اشاره شده است و شما می توانید از میان آن ها بهترین برند کامپوزیت دندان را انتخاب نمایید.

• Filtek (3M ESPE): این برند یکی از پرطرفدارترین کامپوزیت‌ها در دندانپزشکی است و انواع مختلفی از کامپوزیت‌های نانو هیبرید، یونیورسال و فلو را ارائه می‌دهد.

• Tetric EvoCeram (Ivoclar Vivadent): این برند به خاطر زیبایی و مقاومت بالا شناخته شده است. محصولات این برند برای ترمیم‌های قدامی و خلفی مناسب هستند.

• Gradia Direct (GC): این برند دارای کامپوزیت‌های نانو هیبرید با ویژگی‌های عالی در پولیش و مقاومت است.

• Estelite Sigma Quick (Tokuyama Dental): این برند به دلیل سرعت بالا در پلیمریزاسیون و ظاهر طبیعی و زیبا بسیار محبوب است.

• Clearfil (Kuraray Noritake): این برند دارای محصولات مختلفی است که مقاومت و دوام بالایی دارند و برای ترمیم‌های مختلف مناسب هستند.

• Venus Diamond (Kulzer): این برند به خاطر مقاومت و زیبایی بالا شناخته شده است و محصولات آن به خوبی با دندان‌های طبیعی ترکیب می‌شوند.

• Filtek Z250 (3M ESPE): این برند یکی از قدیمی‌ترین و پرکاربردترین کامپوزیت‌ها است که مقاومت و تطابق رنگ خوبی دارد.

• Herculite (Kerr): این برند دارای کامپوزیت‌های نانو هیبرید با ویژگی‌های پولیش و زیبایی بالا است.

• Beautifil II (Shofu): این برند به خاطر ویژگی‌های ضد پوسیدگی و زیبایی طبیعی شناخته شده است.

• Admira Fusion (VOCO): این برند به دلیل استفاده از فناوری ORMOCER (مواد آلی – معدنی) مقاومت و زیبایی بالایی دارد.

انواع کامپوزیت دندان بر اساس روش نصب

کامپوزیت‌های دندان بر اساس روش نصب به دو دسته مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شوند. در ادامه به توضیح هر یک از این دسته‌ها پرداخته شده است:

کامپوزیت‌ های مستقیم (Direct Composites)

این نوع کامپوزیت‌ها به طور مستقیم در دهان بیمار و بر روی دندان آسیب‌دیده قرار داده می‌شوند. مراحل نصب شامل آماده‌سازی دندان، قرار دادن کامپوزیت و پلیمریزاسیون آن در همان جلسه دندانپزشکی است.

🟠 روش نصب:

• دندانپزشک ابتدا دندان را آماده‌سازی می‌کند (حذف پوسیدگی و آماده کردن سطح دندان).
• سپس کامپوزیت به صورت لایه‌به‌لایه بر روی دندان قرار داده می‌شود.
• هر لایه با استفاده از نور آبی (در صورت استفاده از کامپوزیت نوری) یا به صورت شیمیایی (در صورت استفاده از کامپوزیت شیمیایی) پلیمریزه می‌شود.
• در نهایت، ترمیم پولیش و صاف می‌شود تا با دندان‌های طبیعی هماهنگ شود.

⚪ مزایا:

• زمان نصب کوتاه‌تر و انجام در یک جلسه.
• هزینه کمتر نسبت به روش‌های غیرمستقیم.
• مناسب برای ترمیم‌های کوچک و متوسط.

🟡 معایب:

• ممکن است در ترمیم‌های بزرگتر مقاومت کمتری داشته باشد.
• حساسیت به تکنیک و مهارت دندانپزشک.

کامپوزیت‌ های غیر مستقیم (Indirect Composites)

این نوع کامپوزیت‌ها ابتدا در خارج از دهان بیمار (معمولاً در لابراتوار دندانپزشکی) تهیه می‌شوند و سپس در جلسه بعدی بر روی دندان نصب می‌شوند. این روش بیشتر برای ترمیم‌های بزرگ و پیچیده مانند اینله‌ها، آنله‌ها و روکش‌ها استفاده می‌شود.

🟠 روش نصب:

• دندانپزشک ابتدا دندان را آماده‌سازی می‌کند و یک قالب از دندان می‌گیرد.
• قالب به لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می‌شود، جایی که ترمیم غیر مستقیم ساخته می‌شود.
• در جلسه بعدی، دندانپزشک ترمیم آماده شده را بر روی دندان بیمار نصب می‌کند و آن را با استفاده از یک ماده چسبنده مخصوص به دندان می‌ چسباند.

⚪ مزایا:

• مقاومت و دوام بیشتر نسبت به ترمیم‌های مستقیم.
• کنترل بهتر بر شکل، اندازه و تطابق ترمیم.
• مناسب برای ترمیم‌های بزرگ و پیچیده.

🟡 معایب:

• نیاز به چندین جلسه درمانی.
• هزینه بیشتر نسبت به ترمیم‌های مستقیم.
• زمان طولانی‌تر برای تکمیل درمان.

هر یک از این روش‌ها با توجه به نیازهای خاص درمانی و شرایط دندان بیمار توسط دندانپزشک انتخاب می‌شوند. روش مستقیم بیشتر برای ترمیم‌های کوچکتر و ساده‌تر مناسب است، در حالی که روش غیرمستقیم برای ترمیم‌های بزرگتر و نیازمند دقت بالاتر توصیه می‌شود.

انواع مختلف کامپوزیت دندان براساس رنگ

کامپوزیت‌های دندان براساس رنگ به چندین دسته تقسیم می‌شوند که شامل پلت‌های رنگی مختلفی مانند سیستم رنگ‌بندی ویتا (Vita shade guide)، سیستم رنگ‌بندی Chromascop و سیستم رنگ‌بندی Ivoclar می‌شوند. این پلت‌ها طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها را ارائه می‌دهند که به دندانپزشکان امکان می‌دهد تا رنگ مناسب برای تطابق با دندان‌های طبیعی شما را انتخاب کنند. برای اطلاع بیشتر می‌توانید روی لینک انواع رنگ کامپوزیت دندان کلیک کنید.

کدام یک از انواع کامپوزیت دندان برای من مناسب است؟

برای تعیین اینکه کدام نوع کامپوزیت دندان برای شما مناسب است، باید چندین عامل مختلف مورد بررسی قرار گیرد. این عوامل شامل محل دندان نیازمند ترمیم، نوع و وسعت ترمیم، نیازهای زیبایی، و وضعیت کلی دندان‌های شما می‌شوند.

بهترین راه برای تعیین نوع کامپوزیت مناسب، مشاوره با بهترین دکتر کامپوزیت دندان تهران است. دندانپزشک می‌تواند با بررسی وضعیت دندان‌ها، نیازهای ترمیمی و زیبایی شما، و استفاده از سیستم‌های تطابق رنگ مانند سیستم رنگ‌بندی ویتا (Vita shade guide)، بهترین نوع کامپوزیت را برای شما انتخاب کند.

در نهایت، تصمیم‌گیری در مورد نوع کامپوزیت مناسب باید بر اساس ارزیابی دقیق دندانپزشک و نیازهای خاص شما انجام شود.

چند نوع کامپوزیت دندان داریم؟

کامپوزیت های دندانی انواع مختلفی دارند که هر کدام برای کاربردهای خاص و با خواص متمایز طراحی شده اند. در اینجا به انواع اصلی کامپوزیت های دندانی اشاره می کنیم:

کاربردهای بالینی انواع کامپوزیت

کامپوزیت‌های دندانی در دندانپزشکی به طور گسترده‌ای برای ترمیم و بازسازی دندان‌ها استفاده می‌شوند. این مواد رزینی، که به خاطر ویژگی‌های زیبایی‌شناختی و استحکام خود شناخته شده‌اند، در موارد مختلفی مانند پر کردن حفره‌های دندان (ترمیم پوسیدگی‌ها)، بازسازی شکستگی‌ها و ترک‌ها، اصلاح ناهنجاری‌های جزئی در شکل و رنگ دندان، و حتی به عنوان ماده باندینگ برای بهبود چسبندگی و اتصال روکش‌ها و لمینت‌ها به دندان‌ها کاربرد دارند

1. کامپوزیت‌های یونیورسال (Universal Composites):
2. کامپوزیت‌های میکروفیل (Microfill Composites):
3. کامپوزیت‌های نانوفیل (Nanofill Composites):
4. کامپوزیت‌های هیبرید (Hybrid Composites):
5. کامپوزیت‌های فلو (Flowable Composites):
6. کامپوزیت‌های رنگ‌پذیر (Stainable Composites):

                                                                            

ترمیم با انواع کامپوزیت دندان​

از ترمیم های کامپوزیت در موارد مختلفی استفاده می شود، ترمیم (پركردن) تاج دندان در اثر پوسیدگی، ترمیم تاج شكسته، اصلاح فرم دندان، کامپوزیت ونیر جهت اصلاح رنگ و فرم، ترمیم تاج دندان پس از درمان ریشه (عصب کشی)، ترمیم ریشه، ترمیم سایش های دندانی، ترمیم های موقتی و… از جمله این موارد هستند.